Interview bij het vijftigjarig ambtsjubileum van Gerald Hamsta met hem en zijn vrouw

Als student kwam ik in contact met ds. G. Hamstra die toen de Christelijke Gereformeerde Kerk van Alphen aan de Rijn diende. Hij sprak toen op een studentenkring en vertelde over zijn opleiding aan Westminster Theological Seminary te Philadephia en de betekenis die het onderwijs van mannen als Corne­lius van Til, John Murray (afkomstig uit de Free Presbyterian Church of Scotland) en Edward Young voor hem had gehad. Als jong predikant stond ik in Zwartebroek-Terschuur en ds. Hamstra in Elburg. Regelmatig spraken wij elkaar en deze vaderlijke vriend is mij meer dan eens tot grote steun geweest.

Het contact is gebleven, ook toen ds. Hamstra in 1985 naar Clifton – niet ver van New York – vertrok. Toen ik in Opheusden stond, heef hij bij een verblijf in Nederland wel eens een door­deweekse dienst geleid. In 1999 ging hij met emeritaat en vestigde hij zich met zijn vrouw in St. George. Niet ver van zijn tweede gemeente Dundas. Driemaal heb ik hem in Canada opgezocht. Eenmaal in zijn laatste gemeente Toronto en na zijn emeritaat tweemaal in St. George. In 2018 is deze broeder in Christus overleden. Een dag of wat ervoor had ik hem nog aan de telefoon gehad.

Naar aanleiding van zijn vijftigjarig ambtsjubileum stond in 2012 in  The Messenger, het blad  Free Reformed Churches of North America, een interview met hem en zijn vrouw. Op een aantal vragen en antwoorden die meer op feitelijke zaken  betrekking hebben, geef ik hier dat interview in vertaling weer.

Vraag

U bent allebei niet erg jong meer. Kunt u ons vertellen hoe oud u bent en een beetje over eventuele gezondheidsproblemen die u hebt? Wat is het dagelijkse en wekelijkse leven van dominee en mevrouw Hamstra?

Ds. Hamstra:

Door de genade van God heb ik de leeftijd van de zogenaamde zeer sterken bereikt en ben ik er zelfs een paar jaar voorbij. Gezien mijn leeftijd ben ik in goede gezondheid. Meestal zie ik mijn arts slechts eenmaal per jaar voor een routinegezondheidsonderzoek en met goede resultaten. Ik houd ervan om actief te zijn met studeren. Het Woord van God is een oneindig rijke schat en goede boeken behoren tot mijn beste vrienden. Ik houd er ook van een stevige wandeling te maken. We zijn de Heere dankbaar dat we samen in ons eigen huis mogen zijn, en de maaltijden bereid door mevrouw Hamstra zijn nog net zo gezond en smakelijk als ze ooit zijn geweest. We genieten van elkaars gezelschap en houden ervan om elkaar te helpen. We hebben ook familieleden en vrienden en veel leden van onze voormalige gemeenten met wie we nuttige contacten hebben. De warme stralen van de Zon van Gerechtigheid kunnen van ouderdom een genot maken met zegeningen van geheel eigen aard.

Mevrouw Hamstra:

Bijna vierentachtig jaar geleden beviel mijn moeder van een tweeling. Ik ben eerst geboren, een heel klein meisje. Daarna kwam mijn broer. Zijn gewicht was normaal, maar hij was een dood-geboren baby. Er was vreugde en verdriet. De Heer geeft en Hij neemt weg. Het was allemaal in Zijn voorzienigheid. Met veel liefde en tedere zorg omringd name ik geleidelijk toe in gewicht en was gezond. Het is mij een  reden tot grote dankbaarheid dat ik door de genade van God deze leeftijd heb bereikt. Mijn beide ouders haalden de leeftijd van zeventig niet.

Niettemin, de zwakheden van ouderdom zijn er voor gekomen. Wandelen is moeilijk, maar mijn man heeft er geen probleem voor mij naar beneden te gaan als ik iets nodig heb. We zijn een hand en een voet voor elkaar. Onze dagen en weken gaan snel voorbij. Het bereiden van maaltijden, het houden van onze dagelijkse huisgodsdienstoefeningen en stille tijden, telefoongesprekken, correspondentie, naaien, het ontvangen van bezoekers, het verzorgen van mijn planten, het vrijwilligerswerk voor Woord en Daad om geld te verzamelen om hongerige kinderen te voeden, enz. Er is nooit een saai moment.

Vraag

U weet zich bovenal een christen. Wat betekent dat voor u?’

Ds. Hamstra:

Christen zijn betekent voor mij dat ik door de genade van God mij mag verheugen in de meest zalig vereniging die een mens kan kennen. Ik ben namelijk door een levend geloof met Christus verenigd. Door dit ge­loof heb ik zaligmakend deel aan de gehoorzaamheid en het offer van het Lam van God. Mijn geloof is niet van menselijke oorsprong. Het is een vrucht van de bij­zon­dere ge­na­de van de Heilige Geest. Genade schenkt een wondervolle troost in alle om­stan­dig­heden van het leven en met het oog op het einde van mijn reis hier op aarde. De liefde van God in Christus is mij meer waard dan alle schatten van de hemel en de aarde. Die liefde is on­­eindig en is de enige troost van de voornaamste van de zondaren.

Mevr. Hamstra:

Christen zijn betekent voor mij, en ik beken dit ootmoedig, want het is allemaal onverdiend, dat ik de hoop heb dat ik met God verzoend ben door het bloed van Christus. Verder moet ik met mijn leven getuigen wat ik belijd. Toen ik in Canada en getrouwd was, werd ik lid van een con-servatieve presbyteriaanse kerk. Hier kregen we les uit de Korte Catechismus van West-minster (Shorter Catechism). De eerste vraag en het antwoord troffen mij diep. De vraag is: ‘Wat is het hoofddoel van de mens? ‘ Het antwoord is: ‘God te verheerlijken en voor altijd van Hem te genieten.’ Hoe vaak kom ik er dan in tekort de Heere in alle omstandigheden van het leven te verheerlijken. Alleen de Heilige Geest kan mij deze genade geven ijn weg van gebed en smekingen.

Vraag

Gedurende tientallen jaren hebt u tal van keren gepreekt. Zelf ben ik nog relatief een nieuwkomer in de bediening van het Woord, maar ik kan wel zeggen dat prediking een wondervol Tegelijkertijd is het werk dat zeer veel vraagt. Kunr u ons vertellen wat een aantal uitdagingen voor u waren in de prediking, en hoe u, door de genade van God me deze uitdagingen omging en hen overwon?

Ds. Hamstra:

Wat je zegt is zeer waar, prediking is een prachtig werk, maar tegelijkertijd vraagt het zeer veel. Je zou zelfs nog een stap verder kunnen gaan, en zeggen dat preken het mooiste werk hier op aarde is, en tegelijkertijd is het een onmogelijk werk. Daarom moet een prediker een leven leiden op gebogen knie. Hij is en blijft altijd volkomen afhankelijk van goddelijke genade en leiding. Het is ook een grote zegen om een biddende consistorie en congregatie te hebben. De apostel Paulus zei: ‘Broeders bidden voor ons.’

Aan het begin van de geschiedenis van ons kerkverband werd vaak benadrukt dat de prediking gebaseerd moest zijn op het onfeilbare Woord van God; tegelijkertijd werd vaak onderstreept, dat op basis van het Woord van God prediking bevindelijk moest zijn. Dit is vandaag nog even waar als het toen was. Zij die slechts een vorm van godzaligheid hebben maaar de kracht evan niet kennen, hebben geen waar geestelijk leven. De ernstige waarschuwing van de apostel Paulus is in dit opzict heel duidelijk is. Zie 2 Tim. 3:5.

Het is belangrijk voor een prediker om te benadrukken hoe Christus de verlossing heeft volbracht en ook hoe deze verlossing door de Heilige Geest wordt toegepast. Ik vond het zeer nuttig in dit verband om Bijbelstudies voor volwassenen te hebben, vooral over de orde van het heil. Het is ook een heilige moeten (sacred must) om een Bijbelse andacht te hebben voor het dagelijks leven. Bevindelijke prediking is van zeer weinig waarde, als we in ons dagelijks leven niet leven volgens het Woord van God.

Vraag

U preekt niet zo veel meer, maar als u wordt gevraagd te preken, waarom doet het het dan nog steeds graag? Wat is uw grootste vreugde in het bedienen van het Woord van God?

Ds. Hamstra:

Waarom ik nog altijd zo graag preek? Wel de liefde van Christus dringt mij. Ik heb een zeer goed onderwerp. Met graagte verheugt mijn tong zich te spreken over Hem Die boven alle schoon is. Het geeft mij een ver­zadiging tot diep in mijn hart zoals niets anders dat kan. Ik wens met hen die gelijk gezind zijn, de rijkdommen van de boodschap van het evangelie te delen en ik begeer aan zondaren die zo hulpbehoevend zijn, te spreken over de onmetelijke rijkdommen die in Christus te vinden zijn. Ik doe niets graag dat spreken over het feit waarom wij Christus nodig hebben en hoe Hij als Zaligmaker aan al onze noden beantwoordt en dat Hij boven alles dierbaar is.’

Vraag

Mevrouw Hamstra, u bent met uw man naar Nederland en vanuit Nederland gereisd in dienst van de Heere. Ongetwijfeld gaf dat uitdagingen – al het verhuizen, bijvoorbeeld. Maar als u door de jaren heen terugkijkt, wat zijn dan de dingen waarvoor u erg dankbaar bent?

Mevr. Hamstra:

Het reizen begon voor mij met emigratie uit Nederland naar Canada. Trouwen en een hulp zijn voor een dienaar van de Heere is geen geringe taak. Ik ben dankbaar dat ik reeds door de Heere in die richting geleid werd, voordat ik naae Canada kwam. Na acht jaar maatschappelijk werkster te zijn geweest, was ik gewend om mensen bij te staan en te helpen in het oplossen van problemen. Ik hield van mijn werk. Op een bepaalde manier was het een overgang, omdat ik nu meer op de achtergrond ging werken. In het werk van een predikant komt het geestelijke leven op de eerste plaats, maar sociale problemen kunnen een zware last zijn als ze niet worden opgelost.

Met betrekking tot uw vraag over verhuizen, vooral van het ene continent naar het andere, daar kan ik wel een boek over schrijven. Het is een hele ervaring geweest. Ik probeerde het zo plezierig te maken als mogelijk. Staat u mij toe dat te illustren aan de hand van de verhuizing van Elburg naar Clifton. Voordat het beroep aangenomen werd, vreogen mensen van de kerk die ik ontmoette mij hoe ik ervoer dacht. Ik vertelde hen dat de tekst: ‘En de Heere zal u geduriglijk leiden’ (Jes. 58:11a) in mijn gedachten en in mijn hart was. Hun antwoord was: ‘Als de Heere u er klaar voor heeft gemaakt, dan gaat onze dominee weg.’ De tijd kwam dat er een grote verhuiswagen voor de pastorie stond. Elke week kwam een man die vis verkocht aan de deur. Hij vroeg me: ‘Wat is hier aan de hand?’ Ik antwoordde: ‘’We verhuizen naar de Verenigde Staten, maar kom mee naar binnen. We vieren de verjaardag van een van de verhuizers met koffie en appeltaart.’

Na de verhuizing vond alles een plaats in de nieuwe pastorie. Soms vroeg ik me af, hoe lang zal de Zaanse klok ons de tijd op deze muur vertellen? Ik ben erg dankbaar dat we in staat waren om samen te blijven als een gezin. Voor de kinderen, ook wel domineeskinderen genoemd, was het niet gemakkelijk om vrienden achter te laten en naar een nieuwe gemeente te gaan. Na een bepaalde verhuzing huilde een van onze dochters in haar slaapkamer. Ik vroeg: ‘Vind je deze mooie kamer niet leuk? Het heeft ook een balkon waar je bloemenmanden kunt zetten.’ Ze antwoordde: ‘Ik ken hier niemand.’ Dat gaf me pijn in het hart. Als ik terugkijk door de jaren heen en nadenken over de verschillende plaatsen, dan zijn ze als een keten en ik zou niet graag een schakel ervan wullen missen. De grote Herder leidde ons stap voor stap en we vertrouwen erop dat Hij ons tot het einde zal leiden.

Vraag

Dominee Hamstra, ik heb de andere emerituspredikanten dezelfde vraag gesteld: Het is waarschijnlijk heel gemakkelijk voor ons om ervan uitgaan dat onze vrouwen zullen aanvaarrden dat lopen zoals ze lopen, maar ze zijn een grote hulp voor ons. Kunt u samenvatten hoe uw vrouw u heeft gediend in het werk van uw bediening?

Ds. Hamstra

Allereerst is Theresa niet alleen een zeer goede vrouw voor mij, maar ook mijn speciale en trouwe vriend. Ten tweede, ze is altijd en is nog steeds een meest liefdevolle en zorgzame moeder voor onze kinderen geweest en ze gebruikte haar huishoudelijke vaardigheden met veel wijsheid. Ten derde is ze voor mij altijd een zeer waardevolle assistent geweest. Iedereen was altijd welkom in de pastorie. Hoewel ze liever op de achtergrond bleef, was de gunstige invloed van haar aanwezigheid er altijd. Ik heb vaak mijn voordeel gedaan van haar gezonde en opmerkelijke inzichten in de menselijke natuur. Theresa is een wonderbaarlijke hulp voor mij in het ministerie. Ik ben haar dankbaar en vooral de Heere Die haar aan mij heeft gegeven.

Vraag

Als u met elk van onze kerkeraden een ontmoeting zou hebben, bijvoorbeeld als doorwinterde predikant/kerkganger, welk advies zou u dan zeker aan ons allemaal geven?

Ds. Hamstra:

Ik zou dringend adviseren om het volgende gebed van dr. Maarten Luther te bidden: ‘Almachtige God, geef toe dat alle predikers Christus en Uw Woord overal met kracht en zegen mogen verkondigen. Geef toe dat allen die Uw Woord horen prediken zijn Christus mogen leren kennen en hun wegen beteren. Wilt Gij ook genadig alle prediking en leringen die Christus niet eren uit de kerk verwijderen. Amen.’

Vraag

Welke gedachten gaan er door uw hoofd als u nadenkt over de toekomst? We moeten allemaal sterven, tenzij onze Heere in de tussentijd terugkeert. Maar ouderen weten dat de tijd snel komt. Hoe bereid u zich daarop voor en hoe beïnvloedt dit uw leven?

Ds. Hamstra:

Reeds als kind is mij de belangrijke waarheid geleerd dat de voorbereiding voor de eeuwigheid niet mag worden uitgesteld tot de dagen van ouderdom. Het Woord van God leert dit duidelijk. ‘En gedenk aan de Schepper in de dagen uwer jongelingschap, eer dat de kwade dagen komen, en de jaren naderen, van dewelke gij zeggen zult: Ik heb geen lust in dezelve.’ (Pred. 12:1). Voorbereiding op de eeuwigheid is een levenslange opdracht. Het behaagde de Heere om deze waarheden op mijn hart te schrijven.

Diepe zorg over of ik voor­be­­reid was op de eeuwigheid begon mij te vervullen. Die zorg was altijd bij mij. De Heilige Geest overtuigde mij zowel van mijn erfzonde als van mijn concrete zonden. Hij deed mij zien dat ik een verloren zondaar was op reis naar de rampzaligheid die het verdiende voor eeu­­­wig weggeworpen te worden. Ik voelde dat ik totaal onmachtig was in mijn ellendige en ve­r­­­loren toestand verandering aan te brengen. Ik vond geen rust en vrede voor mijn ziel, totdat Christus in Zijn niet te beschrijven medelijdende liefde en genade Zichzelf aan mij open­baarde als de Zaligmaker van het verlorene.

Geen menselijke tong kan ooit beschrijven wat de liefde van Christus voor mij heeft betekend, sinds de dag dat Hij mijn zonden wegnam. Wat moet ik zeggen over de tijd dat Hij Zijn aangezicht voor mij verbergt? Wanneer Hij Zijn lief­de­­­rijk aan­­gezicht voor mij verbergt, mag ik toch vertrouwen in Zijn onveranderlijke genade. Ik wens voor allen die dit lezen dat zij de rijkdom van deze genade mogen kennen. Niemand is meer ge­zegend dan hij die wordt bemind door God de Vader, verlost door de Zoon en geleid door de Heilige Geest.

Voor wie redelijk Engels beheerst maar nog nooit theologisch Engels las, kan ik een bundel met meditaties hartelijk die rond het ambtsjubileum van Gerald Hamstra verscheen. Dat geldt uiteraard ook voor hen die al gewend zijn theologisch Engels te lezen. De titel van deze bundel is The King in His Beauty. Het is een uitgave van  Free Reformed Publications, Calgary 2012. De bundel is met harde band uitgeven, telt  550 en de prijs is $18,–. Hij kan besteld worden via email publications@frcna.org.

Deze meditaties weerspiegelen de vrucht van tientallen jaren van omgang met Gods Woord. Zij tonen ons de Koning in Zijn schoonheid en maken duidelijk hoe hij voor een zondaar door de werking van Diens Geest boven alles dierbaar wordt. Zij doen een appel  op iedereen die Hem nog niet toebehoort, zich tot Hem te wenden. Wie tot Hem  komt, zal Hij geenszins uitwerpen.