Close reading van de Hebreeuwse tekst van Ezechiël

Voor de stichting ‘Godsvrucht en wetenschap’ hoop ik ook het komende seizoen door te gaan met het geven van de cursus Close reading van Ezechiël. Een aantal van de huidige deelnemers heeft komende seizoen geen gelegenheid. Anderen gaan wel door. Zonder enig bezwaar kunnen nieuwe deelnemers aanhaken. Temeer omdat een deel van de eerste cursusmorgen in september aandacht wordt besteed aan de boodschap van Ezechiël als geheel en aan de structuur van dit Bijbelboek.

Het afgelopen seizoen zijn de eerste zeven hoofdstukken van Ezechiël behandeld. Het komende seizoen gaan we verder met Ezechiël 8. Daar begint een nieuw gedeelte in het boek Ezechiël. In Ezechiël 8-11 wordt het vertrek van de heerlijkheid van de van de HEERE uit de tempel verwoord.

Deze cursus is onder andere bedoeld voor hen die hun vaardigheid in het Bijbelse Hebreeuws willen opfrissen, bijhouden en eventueel uitbreiden. Als toegift is er daarnaast ook de onderlinge ontmoe-ting. De aspecten van de Hebreeuwse taal en de Hebreeuwse tekst worden aan de hand van Hebreeuwse tekst van Ezechiël belicht. Dan komen zaken naar voren als qetiv en qeré, de betekenis van de accenttekens en uiteraard het gebruik en betekenis van het perfectum, imperfectum en het perfectum en imperfectum consecutivum.

Vanuit de brontekst wordt de betekenis van Ezechiël belicht en een exegese gegeven van de in het Hebreeuws met elkaar gelezen verzen. Ezechiël is al door Jezus Sirach als de profeet van Gods heerlijkheid getypeerd. De heerlijkheid van de HEERE verschijnt aan de profeet die van priesterlijke afkomst is, in Babel. Dat laat al zien dat de HEERE ook in Babel – en wij mogen zelfs zeggen – juist in Babel met Zijn werk doorgaat. In Ezechiël 8-11 wordt het vertrek van de heerlijkheid van de HEERE uit de tempel van Jeruzalem beschreven. Een vertrek dat veroorzaak is door de zonden van het volk.

Het boek Ezechiël eindigt met het visioen van een nieuwe tempel. (Ezechiël 40-48). Een tempel waarvoor geen aanwijzingen of aansporingen voor de bouw ervan worden gegeven. Deze tempel is een louter geschenk van de HEERE. In deze tempel zal de heerlijkheid van de HEERE weer haar intrek nemen om haar nooit meer te verlaten.

Ezechiël was een profeet die toch ook priester was. Dat blijkt trouwens ook uit de taal die hij hanteert. Vanwege de nadruk op het feit dat de HEERE Zelf aan het volk schenkt wat Hij van het volk vraagt, is Ezechiël wel de Calvijn van het Oude Testament genoemd. Ook taalkundig geeft de tekst van Ezechiël meerdere aanwijzingen voor de theocentrische karakter van de boodschap van de profeet.

Het Nieuwe Testament toont ons dat het visioen van Ezechiël haar fundamentele vervulling vond in de Heere Jezus Christus. Hij is Zelf de nieuw tempel en van Hem kon Johannes zeggen: ‘En het Woord is vlees geworden, en heeft onder ons gewoond (en wij hebben Zijn heerlijkheid aanschouwd, een heerlijkheid als des Eniggeborenen van den Vader), vol van genade en waarheid.’ (Joh. 1:14).

De volkomen vervulling van het slotvisioen van Ezechiël vinden we in het slotvisioen van het laatste Bijbelboek, het boek Openbaring. Daar betuigt de ziener op Patmos: ‘En ik zag geen tempel in dezelve; want de Heere, de almachtige God, is haar Tempel, en het Lam.’ (Openb. 21:22). De volkomen vervulling blijkt de al zo rijke voorzegging nog ver te boven te gaan.

Bij de cursus ‘Close reading van Ezechiël’ gaat het om tien morgens en wel DV donderdagmorgen 15 september, 6 en 27 oktober, 17 november, 8 december, 12 januari, 2 en 23 februari, 9 en 30 maart van 9.30 tot 12.00 uur. Er zijn tussendoor 2 pauzes. Het komende seizoen is de locatie het verenigings-gebouw van de Hersteld Hervormde Gemeente van Maartensdijk, Dorpsweg 40, 3738 CG Maartens-dijk.

Maartensdijk ligt centraal en dicht bij de snelweg. Wie met de trein wil komen, moet in Hollandse Rading uitstappen. In overleg is er dan ongetwijfeld een medecursist, die je daar wil ophalen. De kosten van de cursus zijn €375,– en voor studenten €200,-. Het maximum aantal deelnemers is op vijftien gesteld vanwege het interactieve karakter van deze cursus. Er zijn nog een aantal open plaatsen.

Ik raad aan naar de cursus mee te nemen: J.P. Lettinga, Grammatica van het Bijbel Hebreeuws, elfde herziene editie (Brill: Leiden, 2000) (ISBN 9789004118096). Het is geen enkel bezwaar een eerder uitgave mee te nemen. Ik adviseer om voor de eerste morgen thuis alvast Ezechiël 8 nauwkeurig in het Hebreeuws door te nemen.

Elke deelnemer mag de commentaren raadplegen die hij wil. Het verdient aanbeveling thuis de verzen die op de morgen worden besproken door te nemen.

Van de eigentijdse commentaren die aanbevelenswaardig zijn noem ik de volgende:

Block, Daniel I. The Book of Ezekiel, Chapters 1-24, NICOT, Grand Rapids: Eerdmans 1997.

Block, Daniel I. The Book of Ezekiel, Chapters 25-48, NICOT, Grand Rapids: Eerdmans 1998.

Greenberg, Moshe. Ezekiel, 1-20, AB 20, Garden City: Double Day 1983.

Greenberg, Moshe. Ezekiel, 21-37, AB 20a, New York: Double Day 1997.

Hummel, Horace D. Ezekiel 1-20, Concordia Commentary, St. Louis: Concordia Publishing House 2005.

Aanbevelingen

De cursus Hebreeuws ontsloot voor mij niet alleen het taaleigen van de profeet Ezechiël, ook ging ds. de Vries in op de theologische achtergronden van het Bijbelboek. Daarbij legt hij tevens verbanden met thema’s in de klassieke gereformeerde theologie. Het maakte de cursus tot een leerzame serie avonden, die ik niet had willen missen. 

Een cursist

*

De cursus ‘Close reading van de Hebreeuwse tekst van Ezechiël’ van dr. P. de Vries heb ik met veel genoegen gevolgd. De cursus diende om de kennis van het Hebreeuws bij te houden en uit te breiden. In de lessen wordt de tekst grondig besproken, en van waardevolle opmerkingen en praktische toepassingen voorzien. Door alles heen loopt de rode lijn: Aldus spreekt de HEERE. En de HEERE spreekt tot een zondig en nietig mensenkind. Wat mij betreft is deze cursus zeer de moeite waard om te volgen.

Samuël Bogaard, ‘s Gravenpolder

*

Het afgelopen seizoen heb ik de cursus close reading van Ezechiël gevolgd. Deze cursus is laag-drempelig en een aanrader om het Hebreeuws weer wat op te frissen. Het is mooi dat er in de cursus ook geestelijke lijnen getrokken worden naar het hier en nu. Wat mij betreft een aanrader om (nog) een keer te volgen.  

Ds. A. de Groot, Genemuiden

*

De cursus ‘Close reading Hebreeuwse tekst van Ezechiël’ is de moeite waard vanwege de combinatie van deskundigheid van de docent, de manier waarop je theologisch inzicht in het Bijbelboek Ezechiël wordt verdiept en de hartelijke, persoonlijke manier waarop de cursus gegeven wordt. Het is waardevol om te ervaren dat het Schriftuurlijk-bevindelijke karakter van het geloof in al die aspecten doorklinkt, en dat het gepaard gaat aan een openheid naar allen die Christus als hun persoonlijke Verlosser belijden.

Ds. L. Heres, Marum

*

Met genoegen heb ik de cursus ‘Close reading van Ezechiël’ gevolgd bij dr. P. de Vries. Middels een boeiende en aansprekende manier van doceren heeft hij de deelnemers veel kennis bij gebracht. Zijn colleges zijn doorwrocht en gedegen. Daarnaast waren het aangename bijeenkomsten. Van harte beveel ik een cursus van de stichting “Godsvrucht&Wetenschap” bij u aan.

Janita van den Hoorn, Barneveld

*

Elke keer als de cursus ‘Close reading van de Hebreeuwse tekst van Ezechiël’ gegeven wordt zie ik er naar uit. Omdat de Schriften dan open gaan, wijd open! In de eerste plaats het boek Ezechiël, taalkundig en uitlegkundig. Maar van daaruit trekt dr. De Vries lijnen, naar andere Bijbelboeken, de kerkgeschiedenis en naar de dagelijkse praktijk. Hij verbindt wetenschap met godsvrucht. Dat is in deze tijd bijzonder! Ik word daar niet alleen onderwezen maar ook gesticht. De ontmoeting en het gesprek met de andere cursisten draagt daar ook aan bij.

Ds. B. van Leeuwen, Lunteren

*

Met veel plezier en profijt heb ik de cursus ‘Close Reading van Ezechiël’ van dr. De Vries gevolgd. Er zijn niet veel cursussen buiten een voltijds academische opleiding waar men het Bijbels Hebreeuws op niveau kan bestuderen en de Close Reading heb ik dan ook des te meer gewaardeerd voor de aangeboden combinatie van syntactische, morfologische en lexicale verdieping. Ik beveel dr. De Vries van harte aan als een hebraïst van de oude stempel die op een zeer innemende en bevlogen manier de tekst van het Oude Testament weet te belichten uit verschillende invalshoeken tegelijk: historisch, devotioneel, taalwetenschappelijk, geografisch en theologisch. Degenen wiens Hebreeuws een eind weggezakt is, hoeven echt niet te vrezen dat zij gegeneerd zouden zijn in deze zeer vriendelijke en ontspannen leeromgeving.

Alexander Thomson, Dordrecht

Docent Bijbelse talen, Theologische School van de Gereformeerde Gemeenten in Nederland