Zit de paus op de stoel van Petrus?

De vraag die boven deze bijdrage staat, wordt door de Rooms-Katholieke Kerk bevestigend beantwoord. Als bisschop van Rome wordt de paus als opvolger van Petrus gezien. Petrus zou het primaat hebben boven de andere apostelen en hij zou gezien moeten worden als de plaatsvervanger van Christus op aarde. Het zijn allemaal aannames die wij op grond van de Bijbel stuk voor stuk van de hand moeten wijzen.

Onlangs schreef één van de Nederlandse bisschoppen in een column dat de oosterse kerken een eigen liturgie en kerkorde hebben, maar zij erkennen de paus wel als de huidige Petrus en daarmee als de herder der herders. Hij zag dat als een weg die protestanten ook zouden moeten inslaan om tot meer eenheid te komen. Zelf zeg ik dat Rome bereid moet zijn de positie van de paus en ook de leer van de transsubstantiatie ter discussie te stellen om tot meer eenheid te komen.

Een Schotse presbyteriaanse christen uit de Hooglanden wist heel goed dat Petrus staande bij een vuur tot driemaal toe zijn Meester had verloochend. Echter, hij liet Petrus op een stoel zitten toen een jezuïet hem zei dat de paus op de stoel van Petrus zat. Tot verwondering van de jezuïet bleek de Schotse christen dit te willen erkennen.

Maar de aap kwam uit de mouw toen hij op zijn erkenning een toelichting gaf. Hij zei: ‘Ik ben er diep van overtuigd dat de paus op dezelfde stoel zit als waarop Petrus zat, toen hij zijn Meester verloochende. Petrus is van die stoel opgestaan en is bitter gaan wenen’. ‘Mijn gebed is’, zo zei de man, ‘dat de paus daarin het voorbeeld van Petrus volgt. Hoe eerder hij van de stoel waarop hij nu zit, opstaat, hoe beter het is.’

J.C. Ryle, de eerste Anglicaanse bisschop van Liverpool, schreef een boekje Warnings to the Churches (Waarschuwingen aan de kerken). Hij uit daarin zijn diepe verontrusting over romaniserende tendensen en ontwikkelingen in de Anglicaanse Kerk. Hij brengt onder andere naar voren dat de paus claimt onfeilbaar te zijn als hij ex cathedra spreekt. Het Nieuwe Testament weet daar niets van, zo stelt Ryle. Paulus heeft Petrus tot de orde moeten roepen, omdat hij faalde. Dat blijkt uit Galaten 2.

Het Woord van God moet onze hoogste en uiteindelijke norm zijn. Dan weten we dat de eenheid van de kerk allereerst een geestelijke eenheid is. De kerk is daar waar mensen gedaagd worden voor Gods rechterstoel en gewezen worden op het Lam van God, Dat de zonden van de wereld wegneemt als enige toegangsweg tot de Vader. Wie deze boodschapt ter harte neemt, gaat gedrongen door de liefde van Christus tot eer van God leven.

Laten we bidden dat vanuit deze boodschap er meer uiterlijke eenheid komt. Dat geldt voor die delen van de kerk die nooit gereformeerd zijn, maar ook voor delen die wel gereformeerd zijn maar waaraan in alles te zien is dat zij opnieuw gereformeerd moeten worden.

De kerk zonder vlekken en rimpels zal hier op aarde nooit komen. De kerk heeft blijvend reformatie nodig totdat haar Heere verschijnt om heel de vrijgekochte kerk tot Zich te nemen in het nieuwe Jeruzalem. Laten wij onszelf onderzoeken of wij van de kerk een levend lidmaat zijn.