Douglas F. Kelly is een Amerikaanse theoloog. Hij groeide op in de Presbyterian Church in de Verenigde Staten (de oude Southern Presbyterian Church). Toen in 1975 de Presbyterian Church in Amerika werd opgericht, sloot hij zich aan bij deze denominatie. Het binnendringen van het liberalisme in de Southern Presbyterian Church, waarvan de acceptatie van vrouwen in het ambt één van de symptomen was, was de reden van de vorming van de Presbyteriaanse Kerk in Amerika. Bezorgd over de koers van de seminaries hadden conservatieven in de Southern Presbyterian Church al in 1966 het Reformed Theological Seminary opgericht in Jackson, Mississippi. In de loop der jaren opende het Reformed Theological Seminary campussen op verschillende locaties in de Verenigde Staten.
Kelly was hoogleraar theologie aan het Reformed Theological Seminary, eerst vanaf 1981 op de Jackson-campus en sinds 1994 op de campus in Charlotte. Hij is nu emeritus hoogleraar. Hij werkte samen met David F. Wright aan de Universiteit van Edinburgh als hoofdredacteur van een nieuwe Engelse vertaling van Calvijns oudtestamentische commentaar. Aan deze universiteit behaalde hij zijn doctorstitel.
Mentor, een imprint van Christian Focus Publications in Fearn, Ross-shire, Schotland, heeft systema-tische theologie gepubliceerd geschreven door Kelly in drie delen. Kelly gaf zijn systematische theologie de titel Systematic Theology. Volume 3. Grounded in Holy Scripture and understood in the light of the Church. In het eerste deel wordt de leer van God en in het bijzonder van de Drie-eenheid behandeld, in het tweede deel de leer van Christus en in het derde deel de leer van de Heilige Geest en de kerk.
Kelly wil zowel een gereformeerde als een katholieke geleerde zijn die met Warfield gelooft dat in de gereformeerde theologie de inhoud van de Bijbel en de manifestatie van het christendom zijn diepste uitdrukking vindt. In de inleiding van het eerste deel van zijn Systematic Theology citeert Kelly expliciet de negentiende-eeuwse Schotse geleerde John Duncan: ‘Ik ben eerst een christen, dan een katholiek, dan een calvinist, ten vierde een pedobaptist en ten vijfde een presbyteriaan en ik kan deze volgorde niet omkeren.’
De procedure die Kelly volgt in zijn Systematic Theology kan van harte worden bijgevallen De Schrift is zijn basis en uiteindelijke autoriteit. Maar net als bij de Hervormers betekent sola scriptura voor hem niet nuda scriptura zoals voor de doperse radicalen. De hervormers die de Schrift als de primaire en laatste standaard aanvaardden, wilden de Schrift lezen met de kerk van alle tijden en dit is de benadering van Kelly. Kelly delft in de schatten van de kerkvaders, scholastici, hervormers, puriteinen en ook van eigentijdse theologen om – met wat we een augustijnse eerbied zouden mogen noemen – van de glorie van de drie-enige God en de schoonheid van Christus te getuigen.
Wie de drie delen van zijn Systematische Theologie leest, merkt dat deze vrucht zijn van tientallen jaren van onderzoek, denken en onderwijs. Vooral in het tweede deel en het derde deel werd ik getroffen door de diepte van exegetisch inzicht. We zien hier dat systematische theologie wordt gedaan op basis van zorgvuldige exegese. De systematische theologie van Kelly heeft daarom een sterk bijbels-theologisch karakter. Dan gebruik ik hier de aanduiding bijbelse theologie voor de discipline binnen de theologie als wetenschap die tussen die van de exegese en de dogmatiek instaat.
Voor wat betreft het eerste deel noem ik de bijlage over de traditionele christelijke interpretatie van de oudtestamentische theofanieën als pre-geïncarneerde verschijningen van Christus. In het tweede deel vond ik de appendix en de genealogieën van Christus zeer nuttig. In hoofdstuk 10 van het boek vinden we een uitgebreide behandeling van de zeven uitspraken van de Heiland aan het kruis om inzicht te krijgen in wat daar gebeurde.
Het derde deel valt in drie subdelen uiteen. In het eerste subdeel worden de Schriftgegevens uit het Oude en Nieuwe Testament over de Heilige Geest weergegeven. Hij wijst erop dat Pinksteren als de doop met de Heilige Geest moet worden gezien. In het boek Handelingen vinden we een aantal uitbreidingen van het Pinkstergebeuren. Deze hebben, zo stelt Kelly terecht, allen te maken met de overgang van de oude naar de nieuw bedeling.
Uit de eerste brief van Paulus aan de gemeente van Korinthe kunnen wij leren dat nu de nieuwe bedeling volledig is aangebroken, de wedergeboorte en doop met de Heilige Geest samenvallen. Kelly houdt de klassieke lijn aan dat de Geestengaven die met het ontvangen van nieuwe openbaring (profetie en tongentaal) verbonden zijn, overbodig werden toen de contouren van de nieuwtestamentische canon zichtbaar werden. In afgeleide zin ziet hij zeker ruimte voor profetie. Dan denkt hij aan predikers met een heel krachtige prediking en die een bijzonder inzicht hebben in het Woord van God. Dat er de eeuwen door opmerkelijke genezingen hebben plaatsgevonden hoeft voor Kelly geen betoog.
Het tweede subdeel opent met een hoofdstuk dat de Heilige Geest als band tussen Christus en Zijn kerk belicht. In dat kader komen de vereniging met Christus en de rechtvaardiging en heiliging naar voren. Vervolgens schrijft Kelly over de kerk en haar kenmerken. Dan volgt een hoofdstuk over de verkiezing. Het tweede subdeel sluit af met een hoofdstuk over de Schriftleer.
Door de Schriftleer op deze plaats te behandelen, doet Kelly recht aan het feit dat de Schriftleer thuis hoort bij de leer van de Heilige Geest. Nadeel is wel dat formeel pas laat uitgebreid aan de orde komt dat de Schrift de uiteindelijke bron en norm van het geloof is. Zo heeft elke ordening zijn sterke en zwakke kanten.
Inhoudelijk houdt Kelly zonder reserve vast aan de volledige gelijkstelling van de Bijbel en het Woord van God. In aansluiting bij B.B. Warfield wijst hij erop dat de eigenheid van de Bijbelschrijvers en de omstandigheden en context die hun schrijven stempelden, allen onder de koepel van inspiratie staan en niets afdoen aan de blijvende relevantie van wat zij toen schreven. Hun woorden zijn de woorden van de Heilige Geest.
De waarde van het derde deel van de Systematic Theology van Kelly ligt niet in de laatste plaatst in het derde subdeel daarvan. Daarin stelt Kelly het leven door de Geest aan de orde en geeft hij ook een bespreking van de Tien Geboden. Daarbij geeft hij krachtige argumenten om de eerste dag van de week in continuïteit met de oudtestamentische sabbat niet alleen als een dag van samenkomst maar ook als rustdag te zien. Als Paulus in Kol. 2:16 schrijft dat wij niet moeten veroordelen in het stuk van de sabbatten, gaat het om de bijzondere rustdagen van de oudtestamentische feestkalender en niet om de wekelijkse rustdag.
In zijn Systematic Theology komt de eschatologie niet uitgebreid aan de orde. Daarvoor verwijst de schrijver naar zijn, ook bij Mentor verschenen, uitleg van het laatste Bijbelboek. Ik moet deze keuze respecteren en toch vind ik het jammer. Het was goed als ook in dit werk expliciet aandacht was geschonken aan het laatste oordeel en de vernieuwing van heel de werkelijkheid. Zaken die de kroon vormen van de Bijbelse boodschap van verlossing. Maar goed, de keuze van Kelly kan ook als een aansporing worden gezien om van zijn uitleg van Openbaring kennis te nemen.
Ik bewonder de katholieke breedte en gereformeerde diepgang van de systematische theologie van Kelly. Ik heb één kritische kanttekening. Ik kan niet begrijpen waarom hij zoveel lange ondersteunende citaten van T.F. Torrance gaf. Want Torrance heeft een andere kijk op de Schrift en haar gezag dan Kelly. Torrance als bewonderaar en volgeling van Barth begrijpt de verzoening, en dan niet alleen in zijn omvang, anders dan Kelly. De ondersteunende citaten kunnen lezers verwarren of hen naar een verkeerde geestelijke gids leiden.
Kelly heeft een toegankelijke stijl. Zijn wens is dat bestudering van zijn systematische theologie mag leiden tot het met ootmoed zingen van het gezang van Horatius Bonar’s: ‘I came to Jesus, as I was, weary and sick and sad; I found in him a resting place, and he has made me glad.’ Daarbij sluit ik mij van harte aan.
Douglas F. Kelly, Systematic Theology. Volume 1: Grounded in Holy Scripture and understood in the light of the Church. The God Who is: The Holy Trinity (Fearn: Mentor, 2008), hardcover 680 pp. ₤14,99 (ISBN 978-1845503864); Systematic Theology. Volume 2. Grounded in Holy Scripture and understood in the light of the Church. The Beauty of Christ: A Trinitarian Vision (Fearn: Mentor, 2014), hardcover 586 pp. ₤14,99 (ISBN 9781781912935) and Systematic Theology. Volume 3. Grounded in Holy Scripture and understood in the light of the Church. The Holy Spirit and the Church: A Trinitarian Vision (Fearn: Mentor, 2021), hardcover 392 pp., £27.99 (ISBN 9781527107304)
Dr. P. de Vries - artikelen en opinie 