Wat is nodig om een ware theoloog te zijn?

Echte theologie is het nadenken over Gods gedachten over Zichzelf en over Zijn relatie tot de mens en tot de schepping, zoals Hij die in Zijn Woord heeft geopenbaard. Dat gebeurt vanuit de overtuiging dat de boodschap van de Schrift, zoals die is te vinden in de boeken van het Oude en Nieuwe Testament, een eenheid is. Deze boeken vullen elkaar wel aan, maar spreken elkaar niet tegen.

Achter de meerdere menselijk auteurs staat namelijk de ene goddelijke Auteur, Die Zich niet vergist en Die Zichzelf niet tegenspreekt. Godsleer en Schriftleer zijn onlosmakelijk met elkaar verbonden. Echte theologie spreekt over God, luisterend naar de Bijbel als de stem van de levende God, als Zijn heilig en onfeilbaar Woord.

Verdrietiger is dat heel breed de zienswijze ingang heeft gevonden dat in academische context theologie beoefend moet worden als verantwoord spreken over God of verantwoording van het geloof. Ongetwijfeld behoren ook deze aspecten bij de beoefening van theologie, maar er moet wel meer worden gezegd. Expliciet moet worden verwoord dat de Bijbel de bron en norm van de waarheid over God is. Anders vertellen wij alleen maar wat wij geloven of wat de geloofsgemeenschap waartoe we behoren gelooft.

Bij de genoemde opvatting biedt theologie een kennis van God maar alleen kennis over wat mensen met betrekking tot God geloven. Uiteindelijk komen we dan niet verder dan het weergeven van (inter)subjectieve geloofsovertuigingen en geven we niet aan dat de Bijbelse openbaring waar is en waar blijft, of we die nu wel of niet geloven.

Als het gaat om beoefening van theologie op academisch niveau, is er momenteel geen enkele theolo-gische opleiding in Nederland die over de gehele linie zonder reserve de klassieke visie op theologie uitdraagt en die bij de academische vorming de focus heeft op het opleiden van mannen tot dienaar van het Woord die in staat zijn Christus uit te schilderen. Dat is een van de symptomen van de nood en het verval van Nederlands kerk.

Wie niet op alle terreinen van het leven – en zeker dat van de theologie als wetenschap – uitgaat van de objectieve waarheid van het Woord van God, zal moeite hebben of moeite krijgen om in de prediking hoorders als schuldige zondaren voor de rechterstoel van God te dagen en hen te wijzen op de Heere Jezus Christus als enige weg tot de Vader en als volkomen Zaligmaker, Wiens werk de enige grond is van vrijspraak en verzoening.

Dat heeft mij ertoe gebracht een aantal bijdragen uit de Engelssprekende wereld over theologiebeoefening te laten vertalen. De bundel voorafgegaan door een inleiding van mijn hand kreeg als titel Wat is nodig om een ware theoloog te zijn? Het gaat om stukken die afkomstig zijn van theologen die in de negentiende eeuw verbonden waren aan het Princeton Theological Seminary. In dat kader is ook een bijdrage van Hermanus Witsius opgenomen.

Witsius was een van de academische vertegenwoordigers van de Nadere Reformatie. Door de theologen van het Princeton Theological Seminary werd Witsius zeer gerespecteerd. Twee bijdragen zijn van de hand van de achttiende-eeuwse anglicaanse predikant John Newton. In al deze bijdragen wordt verwoord hoe Bijbels gezien de vorming van aanstaande dienaren van het Woord gestalte moet krijgen.

Elke tijd kent zijn eigen problemen en uitdagingen. Wat blijft is dat de Kerk van Christus daar wordt gevonden waar het Evangelie van Gods genade in Christus wordt verkondigd in betoning van de Heilige Geest en van kracht. De rechte bediening van het Evangelie is het eerste en het belangrijkste kenmerk van de ware kerk.

Deze bundel biedt stof tot overdenking voor mannen die zich afvragen of zij tot de dienst van het dienaar van het Woord zijn geroepen. Zij bevat ook adviezen en aansporingen voor hen die zich metterdaad laten scholen tot dienaren van het Woord. Voor hen die zitting hebben in kerkelijke vergaderingen is het lezen van deze bundel nuttig om te weten wat het doel, de opzet en het karakter van een theologische opleiding met een academisch karakter moet zijn.

Onder Gods zegen is een dergelijke opleiding voor Gods Kerk van zeer grote waarde. Dan zou het tot zegen van Nederlands kerk zijn als er op academische wijze theologie wordt beoefend en aanstaande dienaren van het Woord opgeleid zoals dat eenmaal aan het Princeton Theological Seminary gebeurde en John Newton dat voor ogen had. Voor ons allen blijft als het goed is de bede over of de Heere Jezus Christus als de Koning van de Kerk en de Heere van de oogst arbeiders in Zijn wijngaard wil uitstoten en zo zijn Kerk bewaard, in stand houd en vermeerdert.

Wat is nodig om een ware theoloog te zijn? – Over de roeping en opleiding tot dienaar van het Woord (Apeldoorn: Labarum Academic, 2023), paperback152 pp., €16,95 (ISBN 9789402909067)