Daarover wordt heel verschillend gedacht. De een zegt: ‘Zet je hart open voor de Heere Jezus en je hebt het.’ Een ander meent dat als wij met die vraag bezig zijn dit een bewijs is dat wij al binnen staan. Dat zijn echter onbijbelse opvattingen. Het krijgen van een nieuw hart is een werk van God in ons. Hij verlicht ons verstand, breekt de tegenstand van onze wil en reinigt onze gevoelens. Hoe zou een mens wiens bestaan verzet is tegen de levende God, vanuit zichzelf van harte tevreden worden met Gods weg van zaligheid en God als het hoogste Goed gaan eren en zoeken?!
Het is God die het willen en het werken in een mens werkt naar Zijn welbehagen. Iedereen die een nieuw hart heeft ontvangen, betuigt dat God de eerste was. Hij zocht ons, toen wij Hem nog niet zochten. Hij maakte een vijand tot een vriend. Je hoort ook wel eens zo verwoorden dat je de indruk krijgt dat wij ons harde hart moeten verbreken en vermalen.
Ook bij deze voorstellingswijze wordt de mens op de troon gezet in plaats van eraf gestoten. Het verschil met voorafgaande opvattingen is dat van de mens meer inspanningen in welke vorm dan ook worden verwacht, hetzij plichtsbetrachtingen, tranen, zuchten, gebeden of wat dan ook. De inhoud van het evangelie is echter niet: ‘Sla jij je harde hart eens aan stukken.’ Dat lukt ons nooit.
Het evangelie luidt dat de God aller genade het doet. Hij neemt het stenen hart weg en geeft een vlezen hart. Dat doet de Heilige Geest. De Heilige Geest gebruikt daartoe het Woord. Die gebruikt het evangelie als de vervulling van de wet. Christus zegt ons: ‘Komt herwaarts tot Mij, gij die vermoeid en belast zijt.’ Dus niet: ‘Sla je harde hart aan stukken’, maar juist ‘Stop daar nu eens mee. Stop met al je pogingen jezelf te zaligen en laat je zaligen, laat je met God verzoenen.’ Het krijgen van een nieuw hart is niet het resultaat van onze inspanningen en prestaties. Het is een genadegave van God. God geeft het om Christus’ wil.
De Heere breekt het hart doordat Zijn Geest het evangelie toepast aan ons hart en Christus open-baart aan onze ziel. In één oogwenk breekt dan het hardste hart in duizend stukken. Dat is het wonder van de wedergeboorte. Vanaf dat moment heeft een mens een gebroken en verslagen hart, een hart dat dorst naar God, dat zich verheugt in God. Dan gaat een mens zichzelf veroordelen, omdat hij niet is die hij wezen moet, niet is die hij zo graag wil zijn. Want zo wordt onze begeerte om helemaal voor God te leven.
De weg naar het kruis van Christus is geen lange weg, maar een korte. Wij kunnen hem lang maken. Hoe langer een mens ertegen strijdt om te sterven aan de wet, hoe langer de weg wordt. Waar het om gaat is echter: ‘Stop met het zelf te proberen, en geef je gewonnen aan Christus.’ Uiteindelijk is het Christus Zelf Die ons hart in brand steekt en met Zijn liefde vervult. Waar dat gebeurt, blijft alleen verwondering en aanbidding over. Ik geef coupletten uit een tweetal gezangen weer waarin deze zaak wordt verwoord. Allereerst is dat een gezang van William Cowper (1731-1800) dat ook is opgenomen Gadsby’s Hymns:
Law and terrors do but harden
All the while they work alone
But a sense of blood-bought pardon
Soon dissolves a heart of stone
*
(De wet en verschrikkingen verharden slechts
Zolang zij alleen werken
Maar een bevatting dat de vergeving door bloed gekocht is
Doet een hart van steen smelten)
Het tweede is van de Werkendamse predikant Johannes Groenewegen (1709-1764) en komt voor in de bundel De Lofzangen Israëls
Zoete banden, die mij binden
Aan des Heeren lieve volk.
Wis, zij zijn mijn hartevrinden,
Hunne taal mijn hartetolk;
*
’t Zijn de kind’ren van mijn Vader
En van ’t zelfde huisgezin.
Wij bestaan elkander nader,
Dan de band van aardse min.
*
Ach, hoe kan ’t mijn hart vervoeren,
Als dat volk aan mij verhaalt,
Waar gevallen zijn hun snoeren,
En hun harte onbepaald
*
Aan de Heere is verbonden;
Hoe z’ omhelsden ’t Godes Lam,
Tot verzoening voor de zonden,
Hoe hun Jezus ’t harte nam.
Dr. P. de Vries - artikelen en opinie 