In de pers en op de sociale media brak in januari 2019 als het ware een tsunami uit naar aanleiding van de Nederlandse vertaling Nashville Statement. Een verklaring die overigens al in 2017 was opgesteld. Een tsunami die ook vrijwel geheel voorbij ging aan het feit dat de Nashville Statement niets anders doet dan de boodschap over huwelijk en seksualiteit doorgeven die de eeuwen door aan alle stromen binnen de christelijke kerk gemeenschappelijk is geweest: het protestantisme, de rooms-katholieke en de oosters-orthodoxe en oriëntaals-orthodoxe kerken.
Op basis van de Tien Geboden heeft de kerk de eeuwen door geleerd dat de huwelijk staat (en dat is een publieke verbintenis tussen man en vrouw totdat de dood hen scheidt) heilig is en God van allen seksuele reinheid vraagt. Seksualiteit en intimiteit zijn bedoeld voor het huwelijk. De kerk der eeuwen heeft ook geleerd dat gehuwden dienen in principe bereid te zijn van meet af aan kinderen te ont-vangen, al legt Rome hier een ander accent dan de Reformatie. Voor de Reformatie is dit evenals voor Rome onlosmakelijk met het huwelijk verbonden maar staat wel het elkaar bijstaan van de gehuwden voorop.
Alleen omdat een homoseksuele relatie per definitie niet met de kinderzegen kan worden bekroond, kan het geen huwelijk worden genoemd. Dat besef was in het verleden ook breed aanwezig in samen-levingen die geen moeite hadden met homoseksueel gedrag of homoseksuele relaties.
Mannen als John Piper, R.C. Sproul en Wayne Grudem kunnen als de geestelijke vader van deze ver-klaring worden gezien. Bij de opstellers en eerste ondertekenaars behoren ook christenen die gewor-steld hebben of nog altijd worstelen met homoseksuele gevoelens. Ik noem Rosaria Champagne Butterfield en de Chinese Amerikaan Chrisfoffer Yuan. Dat ontzenuwt ook de kritiek dat de verklaring louter een zaak zou zijn van heteroseksuele blanke mannen.
Overigens een vorm van kritiek die typisch postmodern is. De waarheid is namelijk niet afhankelijk van degene die haar belijdt en verdedigt. Een kritiek die ook helemaal voorbijgaat aan het feit dat juist op het zuidelijke halfrond christenen veel nadrukkelijker vasthouden aan het Bijbelse getuigenis over huwelijk en seksualiteit dan menige christen in Europa of Noord-Amerika.
Nog voor de tsunami uitbrak, werd mij al aan het begin van het initiatief om de Nashville Statement onder de aandacht van Nederlandse christenen te brengen, de vraag gesteld: wat doen wij als ook rooms-katholieke geestelijken en opinieleiders deze protestantse verklaring willen ondertekenen? Mijn antwoord luidde dan: Zij die het met de Nashville Statement eens zijn, zullen geen aanleiding zien deze ondertekenen. Dat is voor rooms-katholieken namelijk overbodig, want de inhoud ervan stemt overeen met de officiële leer van de rooms-katholieke kerk. De officiële documenten van Rome zijn bepaald niet minder uitvoerig en concreet dan de Nashville Statement.
Juist in ethische kwesties reiken Rome en de Reformatie elkaar op de meeste punten de hand. Verschil is er over de vraag of een ambtsdrager ongehuwd moet zijn. Hier zegt Rome ja en de Reformatie nee. De Reformatie argumenteert ook allereerst uit de Schrift. Rome kan veel meer een beroep dan op de natuur. Dat verschil merk je ook, als je de Catechismus van de Katholieke Kerk en de Nashville Statement met elkaar vergelijkt.
Als bij de LHBT- beweging ongerustheid is over de inhoud van de Nashville Statement en men zelfs een strafrechterlijk onderzoek wil, zal men ook aan de pauselijke nuntius hier in Nederland ongerust-heid over de leer van de rooms-katholieke kerk kenbaar moeten maken Immers bij zo’n strafrechterlijk onderzoek zal dan ook de Catechismus van de Katholieke Kerk moeten worden betrokken.
De protestantse belijdenisgeschriften, de klassieke huwelijksformulieren (gereformeerd, luthers, anglicaans) en de documenten van de rooms-katholieke kerk geven in essentie,als het gaat over huwe-lijk en seksualiteit, eenzelfde geluid. Als het gaat om de uitgebreidheid en de aandacht voor allerlei concrete aspecten staat de Nashville Statement dichter bij de Catechismus van de Katholie Kerk dan bij de protestantse belijdenisgeschriften.
De Nashville Statement kunnen we zien als een reactie op het in 2015 genomen besluit van het Amerikaanse hoger gerechtshof om in de wetgeving mogelijk te maken dat een relatie tussen twee personen van hetzelfde geslacht een huwelijk is. De Nashville Statement was een appel om in een samenleving waar de overheid het huwelijk herdefinieert, vast te houden aan het Bijbelse en klassieke getuigenis over huwelijk en seksualiteit.
Prof. dr. Eduardo Echeverria wees er kort na het verschijnen van de Nashville Statement in 2017 op dat deze overstemt met de rooms-katholieke Salzburg Declaration van 2015 en met meerdere uitspraken van pausen uit de laatste tientallen jaren over huwelijk en (homo)seksualiteit.
*
De Catechismus van de Katholieke Kerk over man en vrouw en homoseksualiteit
2333: “…Iedereen, man en vrouw, heeft als opgave zijn geslachtelijke identiteit te erkennen en te aanvaarden. Het fysiek, moreel en geestelijk verschil tussen man en vrouw en de complementariteit zijn afgestemd op de waarden van het huwelijk en op de ontplooiing van het gezinsleven. Het har-monieuze leven van het echtpaar en van de samenleving hangt gedeeltelijk af van de wijze waarop tussen de geslachten de wederzijdse aanvulling, de behoefte en de steun aan elkaar beleefd worden…”
De zonden tegen de kuisheid
2351 De onkuisheid is een ongeregelde begeerte of een ongeordend plezier in het geslachtelijk genot. Geslachtelijk genot is moreel ongeordend, wanneer men het los van de doeleinden van voortplanting en vereniging, omwille van zichzelf zoekt.
2357 Kuisheid en homoseksualiteit
Onder homoseksualiteit verstaat men de betrekkingen tussen mannen of tussen vrouwen die zich seksueel exclusief of overwegend aangetrokken voelen tot personen van hetzelfde geslacht. Homo-seksualiteit kent, door de eeuwen heen en binnen de veelheid van culturen, verschillende verschij-ningsvormen. De psychische oorsprong is moeilijk op te helderen.
Steunend op de Heilige Schrift, die deze betrekkingen voorstelt als een ernstige ontaarding, heeft de Overlevering steeds verklaard dat “homoseksuele daden intrinsiek ongeordend zijn”. Ze zijn in strijd met de natuurwet. Homoseksuele handelingen sluiten de seksualiteit af voor de gave van het leven. Ze komen niet voort uit een ware affectieve en seksuele complementariteit. Daarom kunnen ze in geen geval goedgekeurd worden.
2358 Bij een niet gering aantal mannen en vrouwen is de homoseksuele neiging diepgeworteld. Deze objectief ongeordende neiging betekent voor de meesten van hen een beproeving. Men moet deze mensen met respect, begrip en fijngevoeligheid behandelen. Men moet iedere vorm van onrecht-matige discriminatie vermijden. Ook deze mensen zijn geroepen om in hun leven de wil van God te volbrengen en – als zij christen zijn – de problemen die zij als gevolg van hun instelling ondervinden, te verenigen met het kruisoffer van de Heer.
2359 Homoseksuele mensen zijn tot kuisheid geroepen. Door de deugd van zelfbeheersing, die hen tot innerlijke vrijheid opvoedt, eventueel met steun van een belangeloze, vriendschappelijke bege-leiding, door het gebed en de genade van de Sacramenten, kunnen en moeten zij geleidelijk en stand-vastig, voortgang boeken op de weg van de christelijke volmaaktheid.
Dr. P. de Vries - artikelen en opinie 