Het onfeilbare Woord

Herdruk bij voldoende belangstelling

In 2018 werd ten behoeve van de studenten van het Hersteld Hervormd Seminarie ruim vijfentwintig jaar na het verschijnen, het herdruk verzorgd  van het door mij in 1991 geschreven boek Het onfeil-bare Woord. Dit boek is een studie op het terrein van dogmatiek of, zoals men tegenwoordig veelal zegt, op het terrein van de systematische theologie. Dogmatiek of systematische theologie is niet bedoeld om de boodschap van de Bijbel te vervangen of te verbeteren. Wie de stem van de levende God wil horen, moet altijd beginnen en eindigen met het biddend lezen en onderzoeken van de Bijbel als het Woord van God.

Inmiddels is ook deze herdruk niet meer verkrijgbaar. Als er voldoende belangstelling zullen er op-nieuw een aantal exemplaren van Het onfeilbare Woord worden gedrukt. In de cursus ‘hermeneutiek’ die ik voor de stichting ‘Godsvrucht en wetenschap’ ga geven, behoort het bij de aanbevolen literatuur. De prijs van de herdruk wordt €25,–. Moet  het boek toegestuurd worden dan komen er de portokosten nog bij. Wie belangstelling heeft voor deze herdruk, kan mij dat met vermelding van zijn of  haar adresgegevens mailen (dspdevries@solcon.nl).

*

De Bijbel: Bron en norm van het geloof

Dogmatiek heeft als doelstelling om de bijbelse boodschap weer te geven en dat met het doel dat wij er des te meer zicht op krijgen en ook weten hoe wij die boodschap aan anderen moeten doorgeven. Dan denk ik bij predikanten en ambtsdragers aan prediking, catechese en pastoraat. Voor iedere christen geldt het voor persoonlijke ontmoetingen en gesprekken. Dan kunnen we al beginnen bij ouders in de opvoeding van hun kinderen. Het geldt voor buren, collega’s enz.

Norm en bron van dogmatiek is de Bijbel. Daarin heeft God de Schepper van hemel en aarde Zich tot redding en zaligheid geopenbaard. Wat zegt nu de Bijbel over zichzelf? Wat is het zelfgetuigenis van de Schrift. Aan deze vraag is het door mij geschreven boek Het onfeilbare Woord gewijd. Ik heb dit boek geschreven met de bede dat God het gebruikt om mensen te bewaren bij de overtuiging dat de Bijbel de stem van de levende God is of daarvoor in te winnen. Zo spreekt de Schrift over zichzelf.

Deze studie is bepaald niet allesomvattend. Zo ga ik niet specifiek in op de vraag naar de canon van het Oude en Nieuwe Testament. Tussen openbaring, inspiratie en canoniciteit is een nauwe band. Zo de Heere het geeft, hoop ik daar in de toekomst nog over te publiceren. Vanaf de achttiende eeuw is het gezag van de Schrift vooral aangevochten op de betrouw­baarheid van wat zij als historie meedeelt. Dat geldt de eerste hoofdstukken van de Bijbel, het geldt ook de wonderen in de Bijbel.

Nodig is dat wij ons verstand onderwerpen aan het getuigenis van de Schrift. Dat betekent niet dat wij ons verstand niet gebruiken. Wel dat wij doordrongen zijn van de beperktheid van ons kennen en vragen om verlichting door Gods Geest. Dan zoekt niet het ongeloof naar begrip, maar het geloof. Het geloof dat kinderlijk buigt voor Gods openbaring.

*

De Schrift en onze context

Tot aan het midden van de twintigste eeuw was het gezag van de Schrift ten aanzien van de ethiek in het overgrote deel van de christelijke kerk onomstreden. Dat ligt nu anders. Hoewel de Schrift daarvoor geen ruimte geeft, hebben vele kerken de ambten opengesteld voor de vrouw. Veel verder gaat de acceptatie van homoseksualiteit. Daarachter ligt een andere kijk op het huwelijk. Volgens het bijbelse getuigenis is het huwelijk een levenslange verbintenis tussen één man en één vrouw. Een christelijk huwelijk vooronderstelt ook dat er in principe van meet af aan de bereidheid is om kinderen te ontvangen.

Aan vraagtekens bij het gezag van de Schrift op het terrein van de ethiek en de ordening van het kerkelijke leven heb ik in deze studie geen expliciete aandacht geschonken. Dit is zeker dat niet alleen ons verstand en ons denken, maar ook onze wil en onze verlangens aan de Schrift moeten worden onderworpen. De eigen context mag nooit een zelfstandige factor worden.

We moeten niet Gods Woord mede in het licht van onze situatie lezen, maar omgekeerd onze situatie zien in het licht van het Woord van God, van de bijbelse boodschap van schepping, zondeval, verzoe-ning, verlossing en voleinding. We komen hier op het terrein van de hermeneutiek. In de vorm van artikelen heb ik daarover de afgelopen jaren geschreven. Ook op dit gebied wil ik te zijner een bredere studie het licht doen zien.

Aan elk hoofdstuk in deze studie is een literatuuropgave toegevoegd. De meeste boeken zijn Engels-talig. De literatuuropgave is inmiddels enigszins gedateerd. Dat woord ‘enigszins’ gebruik ik vooral met het oog op de Nederlandstalige literatuur. De afgelopen dertig jaar zijn in Nederland nauwelijks studies geschreven op het gebied van het gezag, de inspiratie en canoniciteit van de Schrift die zonder reserve het zelfgetuigenis van de Schrift respecteren.  De enige titels die ik weet te noemen zijn:

Bruggen, Jacob van. Het kompas van het christendom, Kampen: Kok 2002.

Clements, ds. G., ds. J.J. van Eckeveld en ds. P. Mulder (red.). Het onfeilbare Woord. Een theologische verkenning. Deel IIa, Apeldoorn: De Banier 2020.

Clements, ds. G., ds. J.J. van Eckeveld en ds. P. Mulder (red.). Het onfeilbare Woord. Een theologische verkenning. Deel IIb, Apeldoorn: De Banier 2020.

Dat ligt in de Angelsaksische wereld anders. Ik noem een aantal belangwekkende titels die na 1991 zijn verschenen:

Nicole, Roger. Standing Forth. Collected Writings of Roger Nicole, Fearn: Mentor 2007.

Frame, John. M. The Doctrine of the Word of God: A Theology of Lordship, volume 4, Phillipsburg: Pres­by­terian & Reformed Publishing Co., 2010

Carson, Donald A. Collected Writings on Scripture, Nottingham: IVP, 2010.

Ferguson, Sinclair B. From The Mouth of God. Trusting, Reading, and Applying the Bible, Edinburgh: The Banner of Truth, 2014.

Carson, Donald A. (red.). The Enduring Authority of the Christian Scriptures, Grand Rapids: Eerdmans, 2016.

Piper, John. A Peculiar Glory. How the Christian Scriptures Reveal Their Complete Truth­fulness, Wheaton: Crossway Books, 2016.

Gods Woord blijft waar ook als wij dat niet aanvaarden en geloven. Wij kunnen aangevochten worden over de waarachtigheid en betrouwbaarheid van de Bijbel als Woord van God. Slechts de Heilige Geest kan ons de diepste zekerheid daarvan geven en ons van aanvechtingen ook op dit terrein verlossen. Daarbij wil de Heilige Geest middelen gebruiken. Mijn bede is dat deze herdruk van Het onfeilbare Woord zo’n middel mag zijn.