Dat de vrouw van Spurgeon veel voor hem betekend heeft en hij veel aan haar te danken had, was mij bekend. Echter, hoeveel zij voor haar man heeft betekend, is mij pas echt duidelijk geworden uit de biografie die de Amerikaanse predikant Ray Rodes jr. over haar schreef. De auteur is gepromoveerd op de spiritualiteit van Charles (1834-1892) en Susannah(Susie) Spurgeon (1832-1903).
In de avonddienst van de eerste zondag dat Spurgeon op negentienjarige leeftijd voorging in de New Park Street Chapel in Londen was Susannah Thompson voor het eerst onder het gehoor van haar toe-komstige man. Zij was bepaald niet onder de indruk en had zich onder andere gestoord aan zijn boerse uitstraling. Terwijl Charles een man van het platteland was, was Susannah een meisje van de stad.
Toen Spurgeon het beroep naar New Park Street aannam en zijn ambtswerk daar voortzette, kwam hij al spoedig in contact met Susie. De Heere was in haar leven gekomen, maar zij worstelde nog met vele vragen. De jonge predikant gaf haar een geïllustreerde editie van De Christenreis. Spurgeon had bijzonder veel waardering voor de puriteinen in het algemeen en voor Bunyan in het bijzonder.
Rhodes beschrijft hoe er wederzijdse liefde opbloeide tussen Charles en Susie. Geestelijk werden zij zeer aan elkaar verbonden. Op initiatief van Charles maakte Susie een bloemlezing uit het werk van de puritein Thomas Brooks. Binnen een jaar na hun trouwen, werden Charles en Susie diep beproefd. Omdat New Park Street Chapel de hoorders niet meer kon bergen, week men voor de diensten uit naar de Music Hall.
Twaalfduizend mensen vulden dit gebouw en nog tienduizend anderen verspreidden zich in de tuinen en straten er omheen. Kort na aanvang van de dienst kwamen onruststokers binnen en riepen ‘brand’. In de paniek die ontstond, vonden zeven mensen de dood en werden er achtentwintig ernstig gewond. Charles heeft zijn verdere leven deze gebeurtenis als een donkere schaduw meegedragen. Rhodes laat overtuigd zien dat hij zonder de steun van Susie er waarschijnlijk onder was bezweken.
Het huwelijk van Charles en Susie werd spoedig bekroond met de geboorte van een tweeling. Twee jongens die de namen Thomas en Charles ontvingen. De vader was vaak van huis. Een groot deel van de opvoeding kwam op Susie neer. Rhodes laat zien dat zij maar één wens had en die was dat haar zoons Christus als Zaligmaker mochten leren kennen. Een wens waarvan zij en haar man in hun leven de vervulling mochten zien.
Na haar bevalling kwamen de eerste kwalen openbaar die later haar leven zouden stempelen. Meer dan eens had Susie haar man op zijn reizen vergezeld. Vanaf 1868 bleek dit niet meer mogelijk. Het jaar daarop werd zij geopereerd door Sir James Young Simpson. Simpson was de beroemde Britse gynaecoloog van zijn tijd. Hij was de lievelingsarts van koningin Victoria. Hij was vooral een toegewijd christen. Hij en Charles waren vrienden. Ontroerend vond ik de mededeling van Rhodes dat toen een journalist Simpson vroeg wat zijn belangrijkste ontdekking was, hij antwoordde: ‘Dat ik een zondaar ben en dat Jezus een grote Zaligmaker is.’
Hoewel de operatie slaagde, was Susie de rest van haar leven feitelijk semi-invalide. Toen Charles vanaf 1872 vanwege zijn gezondheid de wintermaanden in Menton in Zuid-Frankrijk doorbracht, kon zij hem niet vergezellen. Dat zij in 1891 wel meekon, was voor hen beiden een grote vreugde. Zij wisten toen niet dat Charles bij zijn verblijf in Menton zou overlijden. Halverwege januari 1892 verslechterde de gezondheid van Charles plotseling heel snel en op de laatste dag van die maand overleed Charles. Zijn lichaam werd naar Londen overgebracht. Susie kon vanwege haar gezondheid de begrafenis van haar man niet bijwonen. Zij reisde een aantal maanden na zijn overlijden terug.
Rhodes laat zien dat Susie tijdens haar leven veel betekend heeft door het Boekenfonds dat zij oprichtte. Zij kon de taken daarvoor vanuit huis verrichten. Haar man heeft haar sterk gestimuleerd dit werk dat zij kon verenigen met haar zwakke gezondheid op te pakken. Evenals Charles die ten-slotte een bibliotheek van meer dan twaalfduizend boeken had, was Susie ervan overtuigd dat boeken voor predikanten een belangrijke vorm van gereedschap zijn. Menig predikant was echter zo arm dat hij niet in staat was ook maar een kleine bibliotheek op te bouwen. Het boekenfonds van Susie kwam hen daarin tegemoet.
Er werden vooral werken van Charles aan predikanten toegezonden maar ook een boek als A Body of Divinity (De hoofdsom van de geloofsleer) van Thomas Watson. Rhodes wijst erop dat het in 1960 in het leven geroepen boekenfonds van The Banner of Truth in de lijn van het levenswerk van Susie is.
Niet alleen Charles maar ook Susie was een goede schrijver. In totaal heeft zij een vijftal boeken geschreven. Evenals haar echtgenoot had zij grote liefde tot de schepping en trok zij uit de schepping lessen voor het geestelijk leven. Belangrijk is vooral dat zij met hulp van anderen een vierdelige biografie over haar man redigeerde. Een biografie die voor een belangrijk deel ook een autobiografie is.
Rhodes heeft op zeer congeniale wijze het leven van Susie Spurgeon beschreven. Zijn biografie laat zien dat Spurgeon nooit had kunnen doen wat hij gedaan heeft zonder de steun van zijn vrouw. Charles en Susie hadden een echt christelijk huwelijk. Zij zijn daarin niet alleen een voorbeeld voor predikantshuwelijken maar voor iedereen. Om meer dan één reden kan ik het lezen van deze biografie hartelijk aanbevelen.
Ray Rhodes jr., Susie. Het leven en de erfenis van Susannah Spurgeon de vrouw van Charles H. Spurgeon (Apeldoorn: De Banier, 2019), hardcover 312 pp., €27,50 (ISBN 9789087182045)
Dr. P. de Vries - artikelen en opinie 